Thomas Rosenboom (1956)

Voor Thomas Rosenboom is de roman in de eerste plaats een verhaal over herkenbare personages met een herkenbaar streven. Rosenbooms boeken spelen zich af in het verleden maar de personages hebben universele karaktertrekken, zoals: trots, eerzucht, koppigheid, eerlijkheid, drang naar sociale erkenning en vooral in de latere werken, de wil om het goede te doen. Zij denken alles in de hand te hebben, maar begrijpen eigenlijk niet wat er zich in hun omgeving afspeelt en gaan daardoor onafwendbaar hun ondergang tegemoet.

Publieke Werken (1999)

Publieke Werken is een strak gecomponeerde historische roman. De alternerende vertelwijze door de twee neven geeft de verraderlijke overgang te zien van inzicht naar verblinding en van erbarmen naar ijdelheid.

Anijs en Vedder zijn typische Rosenboom-personages: ze wanen zich superieur aan de maatschappelijke stand waartoe ze behoren, hunkeren naar erkenning door hoger geplaatsten, zijn bezeten van een ideaal waarvan de vervulling schijnbaar binnen handbereik ligt, maar dat mede door naïviteit en zelfoverschatting mislukt, tragisch en komisch tegelijk.

Thomas Rosenboom - Publieke Werken.
Thomas Rosenboom - Publieke Werken.

Stilistisch is de roman vernuftig geschreven. De schrijver gebruikt veel woorden en uitdrukkingen die in 1999 reeds lang in onbruik waren geraakt, maar hun betekenis laat zich in de meeste gevallen uitstekend uit de context afleiden.

De titel lijkt misleidend. Het centrale thema vormen private werken, namelijk de bouw van het Victoria Hotel te Amsterdam en de grootscheepse bemiddeling bij emigratie van verarmde veenwerkers. De hoofdpersoon Vedder, houdt zich als pseudoniem schrijver echter wel bezig met publieke werken, de infrastructuur die uit de grond wordt gestampt tijdens zijn leven, zoals het nieuwe Centraal Station in Amsterdam. Het boek handelt dan ook tevens over het effect dat de publieke werken hebben op het private leven.

N.B. Het boek is veel beter dan de film.

Voetnoot