Stedentrip Bilbao, alle hoogtepunten in één week

Stedentrip Bilbao. Alle hoogtepunten in één week.

Bezienswaardigheden

Guggenheim museum Bilbao

De belangrijkste bezienswaardigheid van Bilbao is zonder twijfel het Guggenheim Museum. Museo Guggenheim Bilbao, zoals de naam van het museum eigenlijk is, is één van de drie Guggenheim-musea. Naast dit museum in Bilbao zijn er ook musea in Venetië en New York. Het Guggenheim Museum van Bilbao heeft een grote collectie hedendaagse kunst.

Aan de voorkant van het Guggenheim museum staat een enorme puppy, gedecoreerd met bloemen en ontworpen door Jeff Koons. De puppy staat er al sinds de bouw van het Guggenheim museum in 1997 (en staat er in 2022 dus alweer 25 jaar!). In de zomer zijn de bloemen van de Puppy anders dan in de winter, hij heeft een soort zomer- en wintervacht dus! Het plein waarop de puppy staat is vernoemd naar de agent die op deze plek een aanslag van de ETA op de koning van Spanje wist te voorkomen.

Santiago kathedraal (Santiago cathedral)

De Santiagokathedraal is de kathedraal in het oude stadscentrum (Casco Viejo) van Bilbao. In het Baskisch is het de Donejakue Katedrala en in het Spaans Catedral de Santiago. Sinds 1950 mag de Gotische kerk zich officieel kathedraal noemen en de opgerichting was ter ere van de patroonhielige van Bilbao en apostel Sint Jacobus (‘Santiago’ in het Spaans). De kathedraal ligt dan ook op de bekende pelgrimsroute (‘Camino de la Costa’) naar Santiago de Compostela.

De bouw van de kerk startte in de 14 eeuw en de kerk werd gerenoveerd na een flinke brand in 1571. Hierdoor tref je een mengeling van (neo)-gotische delen en renaissance stijl. Interessant zijn de Gotische kloostergang, de ‘Deur van de Engel’ en de 26 altaren van de pelgrimskerk. De neogotische façade en de toren dateren uit de 19de eeuw.

Ayuntamiento (Bilbao town hall)

Het stadhuis, dat in het Spaans ‘Ayuntamiento’ wordt genoemd is zeker één van de bezienswaardigheden van Bilbao die je gezien moet hebben. Het gebouw is gevestigd aan ‘La plaza Ernesto Erkoreka’, waar nog een aantal andere historische bouwwerken te vinden zijn en een sculptuur van Jorge Oteiza. Door oorlogen, rampen en ruimtegebrek is dit stadhuis al het vierde van Bilbao. Dit stadhuis werd voltooid aan het einde van de negentiende eeuw. Net als een aantal andere belangrijke gebouwen uit die periode is ook het stadhuis ontworpen door de architect Joaquín Rucoba. Op 17 april 1892 werd het gemeentehuis officieel ingehuldigd. Symbolisch genoeg liepen onder andere de burgemeester en raadsleden, na een laatste raadsvergadering in het vorige stadhuis naar het huidige en werd het officieel geopend.

Palaccio Chávarri (Regional government building)

Als je niet beter zou weten zou je kunnen denken dat je in een Vlaamse stad bent wanneer je Palaccio Chávarri ziet. Dit gebouw met kenmerkende eclectische architectuur oogt zeer Vlaams. De architecten hebben zich laten inspireren door het ‘neoflamencos’. Het gebouw dateert uit 1888 en is tegenwoordig de plek waar de Baskische regering zetelt. Het gebouw werd in opdracht van de Baskische ondernemer Victor Chávarri ontworpen en gebouwd. Het bouwwerk geldt als één van de meest in het oog springende gebouwen aan het Moyua plein.

  • Website
  • Calle Gran Vía Don Diego López de Haro

Mercado de Ribera (Ribera market)

Als je graag een mooie overdekte markt wilt bezoeken in Bilbao ben je bij Mercado de Ribera op de juiste plek. De markthal vind je aan de rechteroever van de rivier Nervion. Op een oppervlakte van meer dan 10.000 m² kun je terecht voor het kopen van diverse waren en goederen. Op de begane grond zitten de handelaren in visproducten en op de eerste verdieping vind je een aantal slagers, bakkers en chartcuterias. Tenslotte worden op de tweede verdieping diverse soorten groente en fruit verhandeld. Deze markthal geldt als de grootste overdekte markt van Europa. Een andere leuke bijkomstigheid is dat je ook kunt proeven van al het lekkers dat hier wordt verhandeld. Dit kan bij één van de vele kleine eettentjes die zich op het marktterrein bevinden.

Teatro Arriaga (Arriaga theatre, theater)

Een opvallend gebouw in Bilbao is het Teatro Arriaga. Dit operagebouw wordt gekenmerkt door de neo-barokke stijl waarin ze gebouwd is. Het bouwwerk dateert uit 1890 en is ontworpen door de architect Joaquín Rucoba. Deze architect heeft ook het stadhuis van Bilbao ontworpen. Naamgever van het operagebouw is Juan Crisóstomo Arriaga. Deze belangrijke Baskische componist leefde slechts van 1806-1826 en had na zijn korte leven al snel de bijnaam ‘Spaanse Mozart’ verworven. Dat had natuurlijk ook te maken met de vele raakvlakken die hij had met deze bekende Oostenrijkse componist die ook als kind al werd beschouwd als een groot talent en op jonge leeftijd stierf. Dit gebouw heeft de meer recente tand des tijds goed doorstaan. De brand van 1914 en de overstromingen in 1983 hebben er wel voor gezorgd dat het gebouw noodgedwongen renovaties moest ondergaan. Net als de indrukwekkende buitenzijde, is ook het interieur van Teatro Arriaga zeer de moeite waard. Zowel de traphallen als het auditorium ademen theater en opera uit. Een mooie manier om dit gebouw te bezoeken is dan ook door een voorstelling bij te wonen. Natuurlijk kun je ook het gebouw bewonderen wanneer er geen activiteiten zijn.

Plaza Nueva

Het Plaza Nueva-plein, nu omgevormd tot een stedelijk herkenningspunt in het historische centrum van Bilbao, is een van de belangrijkste knooppunten van het sociale leven van de stad. De colonnade op deze neoklassieke monumentale plek herbergt afwisselend winkels, bars, restaurants en cafés waar het bijna onmogelijk is om niet te stoppen en te genieten van de levendige sfeer van het plein. Elke zondag is er een straatmarkt voor verzamelaars van boeken en tweedehands platen, mineralen en fossielen, munten en postzegels, kunstnijverheid en nog veel meer. En tijdens het feest van Santo Tomás op 21 december is het ook het decor voor een sfeervolle boerenmarkt vol typische producten uit heel Euskadi. Het plein werd ingehuldigd in 1851, na 65 jaar bouwen.

Basilica de Begona

De basiliek van Onze-Lieve-Vrouwe van Begoña is één van de mooiste kerkgebouwen van Bilbao. De naamgever waar deze kerk aan gewijd is, is ook de naamgever van Biskaje. Met de bouw van de basiliek werd gestart in de zestiende eeuw en het duurde nog tot in de zeventiende eeuw alvorens het voltooid was. Kenmerkend is de gotische stijl van de basiliek. In de negentiende eeuw raakte het kerkgebouw door oorlog beschadigd doordat een deel uitmaakte van de stadsmuur van Bilbao. Op 16 augustus 1942 kreeg de basiliek klappen te verwerken door verschillende granaten die afgingen in de nabijheid van de basiliek. Wat er nog over is en in eer hersteld is nog altijd zeer indrukwekkend en een streling voor het oog. Ook het interieur herbergt een aantal fraaie objecten.

Azkuna Zentroa

Een paar jaar na het openen van het Guggenheim museum kreeg ook de Alhóndiga (de voormalige naam van Azkuna Zentroa) een andere invulling. Dit was het idee van Azkuna, die op dat moment burgemeester was van de stad. Ontwerper Philippe Stark kreeg als opdracht toegewezen om de Alhóndiga van wijnopslag om te toveren tot een recreatiecentrum vol cultuur, recreatie, activiteiten en ontspanning! Aan de binnenkant werd de hele inrichting vernieuwd, alleen aan de buitenkant zijn de ouderwetse muren en de entree inclusief torentjes intact gebleven.

  • Plaza Arriquibar 4

Wandelen langs Rio Nervión

Wanneer je van het Guggenheim museum naar het historische centrum van Bilbao wandelt, doe je dit langs de rivier de Nervíon. Een mooie wandeling van ongeveer 20 min. Je komt langs de diverse bruggen, waaronder de witte brug, en er zijn overal bankjes waar je even kunt genieten van de rust en het uitzicht.

Universiteit van Deusto

De Bilbao-campus van de Deusto-universiteit bevindt zich tussen het Guggenheim Bilbao Museum en het Euskalduna Conference and Music Centre, in de wijk Abandoibarra. Toegang tot Deusto University vanuit dit gebied is via de Padre Arrupe-loopbrug. Een andere manier om in het centrum van Bilbao te komen is over de Deusto-brug. Het oudste gebouw is de Literaire Universiteit (1886), het werk van de markies van Cubas, in klassieke stijl. Binnen is het gebouw verdeeld over twee kruisgangen, waarbij vooral de centrale trap opvalt, samen met de Paraninfozaal, de gotische kapel en de bibliotheek.

  • Website
  • Avenida de las Universidades 24

Estación Abando

Treinstation Estación Abando is één van de mooiste bezienswaardigheden in Bilbao en je vindt het station vlakbij de overdekte markt. Het is een plaatje, opgetrokken in Art Nouveau. Gaap even uitgebreid naar de fraaie gevel, voordat je naar binnen loopt om een bijzonder glas-in-lood tableau in de centrale vertrekhal te bewonderen. Het tableau is een ode aan Bilbao en alles wat de stad rijk en bijzonder maakt(e).

Casco viejo (oude centrum)

Het sfeervolle, oude centrum van Bilbao (Casco Viejo) is er eentje zoals je die kent van mooie Spaanse steden. Het is zeker één van de Bilbao bezienswaardigheden die je niet mag of zal missen. Statige, gekleurde huizen, smalle straatjes en natuurlijk een centraal plein, Plaza Nueva. Aan Plaza Nueva vind je veel pintxos bars, hier kun je tijdens je citytrip Bilbao dus lekker even relaxen met een hapje en een drankje. Pintxos zijn typisch voor de Noord-Spaanse keuken en Plaza Neuva is dan ook dé plek om hiervan te genieten.

  • Website
  • Centrum, ten oosten van de Nervion

Pintxos bars

De Spaanse tapas ken je natuurlijk wel, deze kleine hapjes vind je in heel Spanje. Maar in Baskenland, en dus ook in Bilbao, heeft tapas een iets andere vorm en naam. De Basken noemen ze pinxtos, en deze hapjes worden geserveerd op een broodje. Dit broodje kan allerlei vormen en samenstellingen hebben. Van simpele stokbroodjes met bijvoorbeeld tonijnsalade of serranoham, tot culinair hoogstaande torentjes op een verfijnd broodje. Tijdens je citytrip Bilbao eet je deze lekkere hapjes in een pinxtos bar of panedaria (bakkerij), waar de pinxtos op de bar staan uitgestald. Je kunt dan kiezen welke hapjes je het lekkerst lijken, aan het einde reken je alles af. Voor een pinxto betaal je zo’n 1 tot 2,50 euro. Eigenlijk kun je de hele dag door wel ergens pinxtos vinden, of je ze nu als lunch, borrelhapje of diner wilt eten, je duikt zo even een barretje in. Zoals hierboven al beschreven, vind je in het oude centrum van Bilbao aan Plaza Nueva veel pintxos bars. In de nieuwe binnenstad is Ledesma No. 5 een aanrader. Rondom Ledesma vind je trouwens meer goede pintxos bars.

  • Website
  • Google maps (Pintxos in het nieuwe en vooral het oude centrum ten oosten van de Nervion)

Museo Marítimo Ría Bilbao (Itsas)

In een havenstad als Bilbao mag natuurlijk geen maritiem museum ontbreken. In ‘Museo Marítimo Ría de Bilbao’ kom je meer te weten over het maritieme verleden van Bilbao en de huidige functie van de havenstad. Het museum bevindt zich op de plek van een voormalige scheepswerf. Van deze voormalige locatie wordt goed gebruik gemaakt bij de inrichting van het museum. Zo worden een aantal schepen tentoongesteld in de droogdok. Permanent worden er schepen tentoongesteld die zowel van hout als van metalen gemaakt zijn. Een van de belangrijke pronkstukken van het maritiem museum die een link heeft met Bilbao als havenstad is de Carola-kraan. Deze kraan dateert uit 1957 en was destijds de meest krachtige hijsmachine van Spanje. In totaal kon de kraan 60 ton aan gewichtheffen. De kraan heeft nog gefunctioneerd tot 1984. Het hele terrein van het maritiem museum is een mooi stukje industrieel erfgoed dat te vinden is in de haven van Bilbao.

Museo de Bellas Artes (Bilbao Museum of Fine Arts)

Zoals bijna iedere zichzelf respecterende culturele stad heeft ook Bilbao een museum van schone kunsten. Museo de Bellas Artes is ontstaan uit het oorspronkelijke Museo de Bellas Artes en Museo de Arte Moderno. De collectie werd op deze manier al gefuseerd in 1939 en voor het publiek werd het museum in 1945 bekend onder de huidige naam. De huidige locatie van het museum is ondergebracht in een in classicistische stijl gebouwd pand. Deze nieuwbouw werd in 1962 voltooid en het museum werd in 2001 nog eens grondig gerenoveerd. Het museum van schone kunsten van Bilbao heeft een zeer grote omvangrijke collectie van ruim 8000 werken. De oudste werken dateren uit de twaalfde eeuw en dat loopt door tot hedendaagse kunst. Enkele bekende namen van artiesten waarvan het museum werken bezit zijn Francis Bacon, Paul Cézanne, Anthony van Dyck, Francisco Goya, El Greco en Jan Mandijn. Het museum heeft een mooie plek gekregen in de stad door haar contrasterende en prominente ligging aan een groot leeg plein.

Museo Diocesano de Arte Sacro

Alleen al de locatie, in een prachtig oud Dominicaans klooster, maakt Museo Diocesano de Arte Sacro zeer de moeite van het bezoeken waard. Zoals de naam al doet vermoeden richt dit museum zich vooral op religieuze kunst en voorwerpen. Hierbij kun je denken aan zaken als beelden, meubel, zilverwerk, liturgische kleding en natuurlijk ook schilderijen.

In een uur tijd krijgen de bezoekers 800 jaar aan de religieuze artefacten te zien. Zeg dan nog maar eens dat de tijd niet vliegt. De oudste religieuze voorwerpen dateren uit de Romaanse tijd en dat loopt door tot het heden. Aan de objecten en kunstvoorwerpen kun je zien hoe de rijkdom toen was of juist het gebrek eraan. In welvarende periodes is duidelijk te zien dat het allemaal wat uitbundiger is dan in perioden van tegenspoed. Naast dat het museum in een prachtig oud klooster is ondergebracht, ligt het museum ook niet ver van het stadscentrum en is daardoor goed te bezoeken wanneer je in Bilbao bent.

Arkeologi Museoa

Het Arkeologi Museoa werd voor het eerst geopend voor het publiek op 3 april 2009 met als missie het beheer van de archeologische vondsten in Biskaje. /p p Het Arkeologi Museoa is een referentiecentrum 4e verspreidingskanaal van het archeologisch onderzoek van Bizkaia door middel van zijn activiteiten die gericht zijn op het vergroten van het bewustzijn van de geschiedenis van de provincie, het aanmoedigen van archeologische studies 4e het garanderen van de aanbetaling, het behoud 4e restauratie van archeologisch materiaal. De permanente tentoonstelling neemt ons mee vanaf het begin van het menselijk leven op ons grondgebied, meer dan 100.000 jaar geleden, tot periodes in de geschiedenis.

 

Het museum is gevestigd in een historisch gebouw dat ooit het treinstation was van de oude trein die Bilbao met Asua Valley verbond. Het werd ingehuldigd in 1895 4e vergroot in de 20e eeuw. Het station had een begrafeniskapel waar de stoffelijke resten van de doden werden begraven voordat ze hun reis naar de gemeentelijke begraafplaats van Bilbao in Derio begonnen.

 

De opslagfaciliteiten in dit gebouw beslaan bijna 1.000 vierkante meter, verdeeld over drie verdiepingen, 4e 700 vierkante meter tentoonstellingsruimte.

Parque Etxebarria en Parque de Doña Casilda

Etxebarria Park is een stadspark in de stad Bilbao Bizkaia. Het Parque Etxebarria is gelegen in de wijk Begoña (van de gelijknamige basiliek), op het terrein van een voormalige staalgieterij. Het is een nakomeling van het industriële herstructureringsplan van Bilbao in de jaren ’80, waarbij de staalgieterij plaats maakte plaats voor een groot openbaar park. Het is nog steeds het grootste park van de stad Bilbao. Vanaf de glooiende heuvel heeft u een schitterend uitzicht op de vallei waar de stad Bilbao in ligt, met name de wijken Abando en Casco Viejo.

Het Parque de Doña Casilda is het bekendste park van Bilbao. Het park wordt ook wel parque Casilda Iturrizar genoemd, vernoemd naar de weldoener die dit park aan Bilbao heeft geschonken. Het park werd aangelegd tussen 1912 en 1920 in Engelse romantische stijl en is een oase van rust in de stad. Het ligt vlakbij het Guggenheim museum en het maritiem museum aan de rivier de Nervión in de wijk Indautxu.Het is een park om heerlijk door de 8,52 hectare heen te slenteren via de vele paadjes en langs de deocratieve fontein (soms met licht en geluid tijdens vakantiemaanden) of om de vogels te bekijken bij de eendenvijver. Sinds 1940 is ook het museum van de schone kunsten (Museo de Bellas Artes de Bilbao) in dit park gevestigd.

  • Website
  • Parque Extebarria
        • Vanuit het oude centrum Casco Viejo pakt u de trappen vanaf het Plaza Unamuno
        • Metro halte: Casco Viejo
  • Parque de Doña Casilda
        • Casilda Iturrizar
        • Metro halte: Moyua of San Mames

Streetart

Enkele jaren geleden besloot de stad Bilbao (Baskenland, Spanje) zich aan te sluiten bij de beweging van stedelijke kunst als een transformerende bron om de manier om steden en hun openbare ruimten te begrijpen, te regenereren en opnieuw te definiëren.

Dit initiatief is gepromoot door het stadhuis van Bilbao en heeft de steun van Bilbao Art District, SC Gallery en andere entiteiten die zorgen voor de ontwikkeling, vrijheid en innovatie van de culturele en artistieke sector van de stad. Daarom is het een fenomeen dat wordt aanvaard en geaccepteerd door de bevolking van Bilbao en wordt ondersteund door de openbare instellingen, vanwege het feit dat het een project is met veel potentieel en aantrekkelijkheid dat tot doel heeft de stad op te vatten als een openluchtgalerij.

Fietsen

De meeste van bovenstaande bezienswaardigheden in Bilbao, Spanje, kun je zien tijdens een fietstour door de stad. De gidsen van Baja Bikes, die zelf in de stad wonen, kunnen je leuke feitjes en achtergronden over de stad vertellen en weten dé plekjes te vinden waar je als toerist normaal gesproken minder snel komt. Een hele leuke manier om iets meer van de stad te verkennen dan alleen het centrum, zonder kilometers te hoeven lopen! En wanneer je de fietstour aan het begin van je stedentrip Bilbao doet, krijg je in een paar uur een indruk van de stad en kun je later zelf nog eens teruggaan naar de plekjes die je het leukste vond.

Monte Pagasarri

Wist je dat Bilbao in Spanje een echte outdoor stad is? De stad wordt namelijk omringt door een groen berglandschap, die ook wel de groene ring wordt genoemd. De berg Pagasarri is onderdeel van die groene ring en is een van de populairste plekken onder locals om te hiken. En mag daarom niet in onze top 10 tips voor bezienswaardigheden in Bilbao missen. Vanuit de stad is het namelijk een half uurtje lopen naar het beginpunt van de wandelroute de berg op. Het is niet de mooiste of meest spannende wandelroute die je in Biskaje kunt vinden, maar de top is wel degelijk de moeite waard. Vanaf de top van de Pagasarri heb je namelijk schitterend uitzicht over Bilbao. Er is hier ook een bar gevestigd met overal gezellige picknickplekjes. Zeker op een zomerse weekenddag erg leuk om naartoe te gaan. 

Monte Artxanda (en funicular)

Wil je een mooi uitzicht hebben over Bilbao, dan kun je tijdens je stedentrip een ritje maken met de Artxanda funicular naar de top van de heuvel die boven de stad uittorent. Vanuit hier overzie je, bij helder weer, heel Bilbao. Leuk dus als je het centrum even wilt ontvluchten. Hier zie je ook heel goed hoe groen en heuvelachtig Bilbao/Biskaje is!

Net buiten de stad Bilbao ligt de bergketen Mount Artxanda. Samen met een andere bergketen aan de andere zijde van de stad wordt hiermee een soort natuurlijke stadsgrens gemarkeerd. Wanneer je een mooi stadspanorama van Bilbao wilt hebben moet je zeker eens Mount Artxanda opgaan. Daarnaast is de omgeving ook mooi groen en biedt het naast het uitzicht over de stad ook een aantal prachtige andere panorama’s. Zowel toeristen als inwoners van de stad komen hier graag om de drukte te ontsnappen.

Puente Bizkaia (zweefbrug)

Puente colgante (hangbrug in het Spaans) tussen Portugalete en Getxo

De hangbrug is gebouwd in 1893 door Alberto Palacio met als doel de twee oevers van de monding van de rivier de Nervión koppelen zonder hinder voor de scheepvaart. Palacio was een leerling van de bekende Gustave Eiffel (De ontwerper van de Eiffeltoren). Puente colgante betekent in het Spaans ‘hangbrug’, maar officieel is het een zweefbrug met een lengte van 164 meter over de rivier Ría del Nervión, die ook dwars door de stad Bilbao stroomt. De brug Puente Bizkaia ligt vlak voor het punt waar de Nervión de Cantabrische zee in stroomt. Sinds 2006 staat de Puente Colgante ook op de UNESCO Werelderfgoedlijst, mede omdat de brug in zijn tijd een technisch wonder was met de modernste technieken. De ‘Puente Bizkaia’-brug werd vanaf het begin beschouwd als de triomfboog van de nieuw gevormde industriële beschaving.

  • Website
  • Puente Bizkaia, Portugalete, Getxo

Omgeving van Bilbao

Strand van Arrigunaga (1)

Zandstrand. Ga links als je het station uit komt, loop Calle Altube af en je komt bij het strand (via een vrij stijl paadje). Het strand zelf is vrij klein, maar het is een fijn zandstrand dat de meeste toeristen niet kennen. Locals komen hier wel erg graag.

  • Metro: Lijn 1 richting Plentzia
  • Halte: Bidezabal

Strand van Sopelana (2)

Dit ruime zandstrand met kliffen, een prachtig uitzicht en golven is populair bij surfers. Als je door het dorp heen wandelt, kom je vanzelf op het strand aan. Mooie uitzichten, een breed strand, flinke golfslag. Dit strand is lekker voor zonaanbidders, surfers en wandelaars. Door de hoge golven is het wat minder geschikt om te zwemmen. Er is een klein café waar je kunt koffiedrinken en wat te eten kunt kopen.

  • Metro: Lijn 1 richting Plentzia
  • Halte: Sopelena

Strand van Plentzia (3)

Klein dorpje, zandstrand. Ritje van een half uur maar wel de moeite waard. ’s Zomers weten de Bilbaínas dit strand wel te vinden als het te warm is in de stad. Het strand is breed en omdat de golven hier niet zo woest zijn, kun je hier ook goed zwemmen.

  • Metro: Lijn 1 richting Plentzia
  • Halte: Plentzia (eindpunt)

Bilbao metrolijnen

Bilbao city map 1
Bilbao city map 1
Bilbao city map 2
Bilbao city map 2
Bilbao metro map 1
Bilbao metro map 1
Bilbao metro map 2
Bilbao metro map 2
Bilbao metro map 3
Bilbao metro map 3

Geschiedenis van Bilbao

Als we gaan kijken naar de geschiedenis van Bilbao is 15 juni 1300 mooi startpunt. Natuurlijk hebben zich in deze regio al eerder mensen gevestigd, maar op deze datum werd de stad namelijk gesticht. Dit werd gedaan door Diego López V de Haro, de toenmalige landheer van Biskaje. Over de herkomst van de naam Bilbao zijn twee aannemelijke versies in omloop. Bij de één wordt beweerd dat het een verbastering is van het Spaanse woord ‘bel vado’, dat vertaald kan worden als ‘goede oversteek’. Bij de andere versie wordt ervan uit gegaan dat de naam Bilbao van het Baskische ‘bi albo’ komt. Deze laatste betekenis kan vertaald worden als ‘twee oevers’.

Aan het begin van de Stichting van de stad stelde het nog niet zoveel voor. Toch groeide de stad naar een inwonersaantal van ongeveer 3000 mensen in het begin van de vijftiende eeuw. Met deze groei van mensen werden ook de belangen van deze inwoners en sommige families steeds groter, waardoor ook de eerste conflictsituaties ontstonden. Zo kwam er een periode van grote onrust binnen de muren van de stad. Ook kreeg de stad te maken met de eerste grote brand uit haar geschiedenis waarbij de Santiagokathedraal bijna geheel werd verwoest. De ligging aan de rivier en aan de kust zorgde ook regelmatig grote overstromingen. De eerste eeuwen van Bilbao waren hierdoor niet gemakkelijk, maar vanaf de zestiende eeuw werd de stad steeds belangrijker als haven. Veel internationale handelsroutes over zee deden Bilbao aan. Dit was vooral goed voor de export van wol naar steden in het noorden van Europa. De rol van de haven werd steeds belangrijker, zeker toen de Spanjaarden begonnen met hun kolonisatie werd Bilbao gezien als één van de belangrijkste havens van Europa. Enkele eeuwen behield Bilbao deze positie.

In de negentiende eeuw won de traditionalistische beweging in Spanje veel aan populariteit. Dit fenomeen stond bekend onder de naam ‘carlisme’. Dit kon ontstaan door een decreet van de toenmalige koning Ferdinand VII die alleen dochters had gekregen. Hierdoor konden in eerste instantie geen van zijn kinderen na hem de troon bestijgen. Door dit pragmatische discreet werd hier toch ruimte voor gecreëerd. Zijn broer Carlos was hier uiteraard niet tevreden mee en liet zich na de dood van Ferdinand alsnog uitroepen tot koning van Spanje. Hieruit groeide de Carlisten en hun carlisme. Meerdere oorlogen werden rond deze ideologie gevochten; ook iets waar Bilbao hinder van ondervond. Echter hebben de inwoners de aanvallen van de Carlisten weten te doorstaan. Wel werd in de negentiende eeuw het gebrek aan ruimte een steeds groter wordend probleem. Nog altijd bestond Bilbao uit de zeven oorspronkelijke straten en een plein dat we tegenwoordig kennen onder de naam Plaza Nueva. De bevolking bleef groeien en door transport en oorlogen slaagden de stad er lange tijd niet in om prioriteit te leggen op stadsuitbreidingen. Pas rond het jaar 1900 begon men aan de eerste stadsuitbreidingen.

In de twintigste eeuw kreeg de stad, naast meer ruimte door de nieuwe uitbreidingen, ook een nieuwe politieke rol toen in 1936 de Spaanse burgeroorlog uitbrak en Bilbao hoofdstad werd van de Baskische regering. Zeker de Basken verzetten zich fel tegen dictator Franco en het daarbij opkomende nationalisme. Dit verzet was zo groot dat Franco zelfs opdracht gaf om Bilbao te bombarderen. Deze aanval gebeurde in samenwerking met legers van Adolf Hitler en Benito Mussolini. Uiteindelijk kwam de Baskische provincie Álava toch in handen van de fascisten. Om het oprukkende fascisme een halt toe te roepen in de stad werd er een grote verdedigingsmuur rond Bilbao gebouwd. Echter kregen de fascisten de plannen van deze muren in handen van de originele ontwerper. Zo is ook uiteindelijk Bilbao veroverd door de legers van generaal Franco. Het verzet van de Basken bleef echter zeer groot en ondergronds bleven zij zich organiseren. De Spanjaarden waren echter met een grotere meerderheid en wisten het verzet te onderdrukken. Lange tijd werd de gehele Baskische cultuur slachtoffer van het schrikbewind van generaal Franco. Een effect hiervan is dat ETA ook is ontstaan, de organisatie die vocht voor een onafhankelijk Baskenland. In de tweede helft van de twintigste eeuw werd het stilletjes aan weer wat beter voor Bilbao. In de jaren 60 breidde de stad zich opnieuw uit. De rivier Nervion bleef echter een element dat onberekenbaar was op zijn tijd; zo ook in 1983 toen Bilbao werd geteisterd door grote overstromingen waar de stad veel hinder van had. Dit heeft voorval heeft het stadsbestuur ertoe doen besluiten om de rivier gedeeltelijk om te leggen waardoor er ineens al aan het centrum veel ruimte extra beschikbaar was. Het is één van de redenen waarom het Guggenheim Museum zo dicht bij het centrum van Bilbao te vinden is. De komst van dit museum en enkele andere stadsvernieuwingen hebben ervoor gezorgd dat Bilbao een goede start maakte in de eenentwintigste eeuw. Tegenwoordig is de stad en economisch bruisende regio en trekt het veel toeristen.

Lange tijd was het een kleine havenstad bestaande uit zeven straten en een plein. In nog geen 200 jaar tijd is het gehele aanzicht van deze stad verandert. Natuurlijk is nog altijd de historische binnenstad zeer de moeite waard en het kloppend hart van de stad. Toch is Bilbao tegenwoordig ook een zeer moderne stad met waanzinnige hedendaagse architectuur, zoals het Guggenheim Museum en het Azkuna Zentroa. Ga zelf naar Bilbao toe en ervaar hoe al deze periodes uit de roerige geschiedenis van deze stad nog heel aanwezig zijn.

Voetnoot